PRZEDSZKOLA WALDORFSKIE
Edukacja Waldorfska cieszy się coraz większą popularnością. Na czym polega metoda nauczania, na podstawie której w Finlandii zbudowano obecnie najlepszy model edukacji ?
Pierwsze wrażenia jakie towarzyszą podczas zwiedzania przedszkola to pastelowa kolorystyka, ręcznie robione zabawki. Kawałki drewna, które służą do tworzenia kreatywnych konstrukcji. Materiały, z których dzieci tworzą stroje i odgrywają różne scenki. Jest miejsce na kącik młynarski, czy też kącik małego majsterkowicza.
Twórca tej metody – Rudolf Steiner urodził się w 1861 roku na granicy między Austrią i Węgrami. Już od 14 roku życia sam finansował sobie naukę. Po uzyskaniu wszechstronnego wykształcenia, podjął pracę domowego nauczyciela chłopca z wodogłowiem. Po dwóch latach, poprzez wykorzystanie właściwej organizacji dnia i skoncentrowanej formy nauki , chłopiec gotowy był aby pójść do normalnej szkoły, a w przyszłości został lekarzem. Rudolf Steiner pisał dramaty, wymyślił nową sztukę ruchu eurytmię oraz sam zaprojektował i zbudował budowlę z dwoma kopułami. Osobiście zajął się stworzeniem artystycznego wystroju gmachu. Miał niesamowite zdolności współpracowania współpracować z ludźmi – rzeźby gmachu powstały przez przedstawicieli siedmiu różnych narodów i to podczas trwania wojny światowej.
Na czym polega metoda Waldorfska ?
Postrzegani jesteśmy na zewnątrz jako przedszkola ekologiczne, gdzie są same naturalne zabawki, jest to prawda, ale nie jest to naszym celem aby było ekologicznie. To czego używamy w edukacji waldorfskiej jest konsekwencją tego jak patrzy się na człowieka i jego fazy rozwojowe. Biorąc te aspekty pod uwagę wychodzimy z takim modelem wychowania – mówi Paweł Borodziuk właściciel przedszkola Ziarenko w Krakowie.
Zazwyczaj edukacja ma na celu jak najlepiej przystosować człowieka do istniejących warunków . W naszym przedszkolu dzięki pedagogice steinerowskiej wędrujemy razem z dzieckiem i wspieramy w nim to co najlepsze. Nie narzucamy czegoś, jak na to nie ma ochoty. Praktyka pokazuje, że ci którzy są szczęśliwi w dzieciństwie są też szczęśliwi w dorosłym życiu. Wzorzec ten nabywamy od rodziców lub też w przedszkolu.
Rudolf Steiner zaobserwował, iż w każdym człowieku można wyróżnić 3 systemy.
Pierwszy system związany jest z głową, która odpowiada za umiejętność myślenia, pamięć, koncentracje, wyobrażenia, inteligencję. Pełna aktywność tego systemu to trzecie siedmiolecie dziecka oraz czas studiów.
Drugi system, który jest bardzo niedoceniany w naszym systemie edukacji, dotyczy sfery działania. System wolitywny związany jest z rękami , nogami odpowiada mu system trawienny, krwionośny. Dzieci w momencie nabywania nowych umiejętności są bardzo dumne, że potrafią opanować swoje ciało. W naszych rękach i nogach odnajdujemy bezpieczeństwo mówi Paweł Borodziuk , boimy się wtedy kiedy może nam się przydarzyć coś, czemu nie jesteśmy w stanie przeciwdziałać. Rozwój tej sfery dominuje w pierwszym siedmioleciu dziecka wiek przedszkolny.
Stąd w naszym przedszkolu jest miejsce na kącik stolarski, kącik młynarski. Takie umiejętności budują fundament pod poczucie własnej wartości i poczucie bezpieczeństwa.
Trzeci system to coś pomiędzy pierwszym a drugim systemem tzw. znajduje się tu – cała sfera emocji oraz przeżywania, narządy, które są za to odpowiedzialne to serce i płuca. Rozwija się on najbardziej w drugim siedmioleciu dziecka. Wtedy kształtują się relacje z rówieśnikami, bardzo przeżywamy czy nas lubią czy też nie. Rudolf Steiner uważa, że w tym wieku każda lekcja powinna być przeżyciem artystycznym.
Zdaniem Pawła Borodziuka każde działanie powinno wynikać z tych trzech systemów. Przykładowo jeżeli mam wygłosić prelekcje mam to zrobić pięknie, mądrze , inteligentnie oraz ogniście . Po 20 latach uczenia Paweł Borodziuk uważa, że wychowanie do wolności to umiejętność bycia w każdym z tych trzech systemów, wtedy mamy pełnie człowieczeństwa.
Typowym zjawiskiem jakie wyróżnił Steiner w rozwoju dziecka jest etap naśladowywania. Przypada on na pierwsze 7 lat życia. Dzieci naśladują wszystko , sposób mówienia, postawę życiową , zachowanie, otwartość do świata, nasze emocje. To co im pokażemy biorą takie jakie jest , nie oceniają nie selekcjonują, biorą w całości, bez filtrów. Rolą rodzica i nauczyciela jest danie dziecku jak najlepszego przykładu, dlatego też praca nad sobą i samodoskonalenie jest tu niezbędna.
Pedagogika waldorfska, a współczesny świat
Biorąc pod uwagę jak jest skonstruowany nasz świat nasuwa się pytanie czy pedagogika waldorfska odpowiada dzisiejszym czasom. Dynamika i zmienność świata wbudowana jest w ewolucje tak naprawdę nie wiemy do końca do czego wychowujemy nasze dzieci , z czym będą musiały zmierzyć się w przyszłości – mówi Paweł Borodziuk. To co możemy im zapewnić to dać fundament, otwarte umysły, które potrafią myśleć oraz poczucie bezpieczeństwa, że cokolwiek im przyjdzie w życiu to będą umiały sobie z tym poradzić.
Zbyt wczesne wtłoczenie dziecka w określony zamknięty system może spowodować, iż w późniejszym czasie będzie mu trudno wyjść poza strukturę. Dlatego też większą uwagę poświęca się dziecku na budowanie i pielęgnowanie kreatywności.
W przeprowadzonych badaniach nad edukacją waldorfską wyszło, iż edukacja ta ma bardzo duży wpływ na przyrost kreatywności oraz samodzielności u dzieci.
To co wyróżnia edukację waldorfską to podejście do człowieka. Człowiek nie składa się tylko z samej głowy, ale oprócz ciała posiada też duszę i ducha, o które trzeba zadbać aby pełna istota człowieka mogła się zrealizować.
